HER AN ÖFKELÄ° MÄ°SÄ°NÄ°Z?

“Ä°NSANLAR ! KAHRETSÄ°N! HEPSÄ°NDEN BIKTIM! Ä°NSANLARDAN UZAKLAÅžMALIYIM!......”

ÖFKE ; Hepimiz bazen öfkeleniriz.Öfke,bir ÅŸeyin yanlış olduÄŸunu iletmede yararlı,yapıcı ya da yıkıcı olabilir.EÄŸer bu duyguyu inkar eder ve onunla baÅŸaçıkmayı baÅŸaramazsak,derin ve uzun süreli sorunlar ortaya çıkabilir.

Öfke en güçlü duygularımızdandır. Kontrolden çıkan öfkenin nelere yol açtığını öÄŸrenmek için sadece gazetelere bakmamız yeterlidir. Çocukların hırpalanması ve sakatlanması, eÅŸyaların mahvedilmesi, savaÅŸlar ve ölümler bu duygunun sonucunda ortaya çıkmaktadır. Tamamiyle kontrolü ele geçirip, kiÅŸiyi akılcı veya normal davranışlarının dışına sürüklemektedir.Bu tür davranışların sonucunda ömür boyu hapis,psikiyatri bölümüne kapatılma,hatta ölüm gibi cezalar alma ihtimali bile kiÅŸiyi caydıramamaktadır.

“ÖFKEDEN GÖZÜNÜN DÖNMESÄ° veya KARARMASI’ ifadesi gerçekten çok doÄŸru bir deyimdir. Ürkütücü olan bir gerçek de,eÄŸer bir insan böyle davranışlar yapabiliyorsa,bizimde yapma ihtimalimizin olmasıdır.En saygılı insanlar bile bazen öfkeye kapılıp,kiÅŸiliklerinin tamamiyle dışına çıkan davranışlar gösterebilirler.

Psikoterapistler öfkeyle baÅŸ edebilmek için bazı yollar olduÄŸunu düÅŸünürler:

A-) ÖFKENÄ°N Ä°ÇE YÖNELMESÄ° ‘’hastalıklı’’olduÄŸu düÅŸünülür, saldırganlığınızı içe döndürürsünüz ve öfkeyi içinize çekip yutarsınız. Bu kesinlikle sizi çürütür; suçluluk ve depresyona yol açar.

B-) ÖFKENÄ°N DIÅžA YÖNELMESÄ°‘’saÄŸlıklı’’olduÄŸu söylenir-olasılıkla öfkenizi ifade eder, duygularınızı dışa vurdukça kendinizi daha iyi hissedersiniz.Bu basit yaklaşımdaki sorun bunun çok da iÅŸe yaramamasıdır.Ortalıkta öfkenizi tamamen dışa vurmuÅŸ biçimde gezinirseniz,insanlar bir süre sonra kaçık olduÄŸunuzu düÅŸüneceklerdir.Aynı zamanda toplumda öfkeli olmadan insanlarla nasıl baÅŸa çıkabileceÄŸinizide öÄŸrenememiÅŸ olursunuz.

C-)KOGNÄ°TÄ°F (BÄ°LÄ°ÅžSEL) ÇÖZÜM ise her ikisinden de üstündür. Üçüncü bir seçeneÄŸiniz var:ÖFKE YARATMAYA SON VERÄ°N.Öfkenizi yaÅŸamak ya da öfkenizden kurtulmak arasında karar vermek zorunda deÄŸilsiniz;çünkü artık öfkeniz olmayacak. Duygularınızı kontrol etmeyi seçerseniz, yaÅŸantınızı boÅŸ yere tatsızlaÅŸtıran aşırı sinirlilik ve hayal kırıklığı ile kuÅŸatılmış olmayacaksınız. Böylelikle, öfkenin ne zaman yararınıza olup ne zaman olmadığına karar verebilirsiniz. BaÅŸka insanları deÄŸiÅŸtiremeyiz ama onları,söylediklerini ve yaptıklarını algılama ÅŸeklimizi deÄŸiÅŸtirebiliriz.

            Öfke,alışkanlığa dönüÅŸebilirler.Bu onlara tek çözüm yolu gibi gözükebilir,ama çok ender olarak olumlu sonuç alınır.Bazı ÅŸeylerin yapılmasını saÄŸlayabilir ama geriye kötü duygular kalır.Kimse öfkeli uyarı ve emirleri isteyerek yerine getirmez.Tatlı ve mantıklı ama aynı zamanda da kararlı olmak daha az enerjiyle,daha çok baÅŸarı saÄŸlar.Ä°ÅŸ hayatımızda tatlı müÅŸterilerimize ve iÅŸ arkadaÅŸlarımıza daha çok yardımcı olmaya çalışırız ve devamlı hiddetlenenlerden de kaçınırız.Öfke duygusu çocuklukta baÅŸlar.Akıllı ana babalar çocuklarının bu duyguyu ifade etmeyi ve kontrol altında tutmayı öÄŸrenmelerinin gereÄŸini bilirler.Ne yazık ki,pek çok yetiÅŸkin,kendi öfkeleriyle baÅŸ etmeyi hiçbir zamanda öÄŸrenemedikleri için çocuklarınınkiyle de baÅŸa çıkamazlar.

KIZGIN MI HÄ°SSEDÄ°YORSUNUZ ? IQ ‘NUZ KAÇ ?

IQ zeka düzeyinizin deÄŸil sinirlilik katsayınızın (Irritability Quofficient ) göstergesi. Zekanızın mutlu olma kapasitenizle hiçbir ilgisi yoktur. Bu, günlük yaÅŸantınızdaki kızgınlık ve rahatsızlık miktarına karşılık gelir. IQ ‘nuzun yüksek olması sizin için önemli bir sakınca oluÅŸturur;çünkü,hayatınızı karartan bu öfke yüzünden,endiÅŸe ve hayal kırıklıklarına aşırı tepki verirsiniz.

Ä°ÅŸte burada IQ ‘nuzu nasıl ölçebileceÄŸiniz anlatılıyor.

0 Hiç rahatsızlık hissetmezsiniz

1 Biraz huzursuzluk hissedersiniz

2 Orta derecede sinirli hissedersiniz

3 Oldukça kızgın hissedersiniz

4   Çok kızgın hissedersiniz

NOVACO ÖFKE ÖLÇEĞİ

1   Yeni aldığınız bir aleti açıyorsunuz,fiÅŸe takıyorsunuz ve çalışmadığını fark ediyorsunuz .------

2        Bir tamirci sizden çok fazla para istiyor.------

3        DiÄŸerlerinin yaptıkları fark edilmezken,bir tek sizin hatalarınız göze batıyor.-----

4        Arabanız çamura ya da kara saplanıyor.-------

5        Birileriyle konuÅŸuyorsunuz ve size yanıt vermiyor.-----

6        Birileri kendilerini farklı göstermeye çalışıyor.-----

7        Kafeteryadaki masanıza dört fincan kahve taşımaya çabalarken, biri size çarpıyor ve kahveler dökülüyor.----

8        Giysilerinizi astınız; fakat,geçenler onları yere düÅŸürüyor ve kaldırmıyor.----

9        MaÄŸazaya girdiÄŸiniz andan itibaren bir satıcı tarafından izleniyorsunuz.---

10    Biriyle bir yerlere gitmek için randevulaÅŸtınız. Bu kiÅŸi son dakikada vazgeçiyor ve sizi ortada bırakıyor.---

11    Size ÅŸaka yapılıyor ya da sizinle alay ediliyor.-----

12    Trafik ışığında arabanız stop ediyor.----

13    Park yerinde yanlışlıkla hatalı bir dönüÅŸ yapıyorsunuz. Arabanızdan çıktığınızda birileri size ‘’Araba kullanmayı nerede öÄŸrendin ?’’diye bağırmaya baÅŸlıyor.-----

14    Biri bir hata yapıyor ve suçu üzerinize atıyor.-----

15    Konsantre olmaya çalışıyorsunuz; fakat, yanınızdaki bir kiÅŸi ayaklarını yere vuruyor.-----

16    Birine önemli bir kitap ya da bir alet ödünç verdiniz; fakat, geri vermedi.-----

17    Çok yoÄŸun bir gün geçirdiniz, ve birlikte yaÅŸadığınız kiÅŸi önceden anlaÅŸtığınız bir ÅŸeyi yapmayı unuttuÄŸunuz için ÅŸikayet etmeye baÅŸlıyor.-----

18    ArkadaÅŸlarınızla ya da sevgilinizle önemli bir ÅŸeyi tartışmaya çalışıyorsunuz; fakat, o kiÅŸi sizi dinlemiyor.----

19    O konu hakkında çok az fikri olmasına raÄŸmen, ısrar eden kiÅŸilerle tartışıyorsunuz.----

20    Biri,sizle baÅŸka biri arasındaki tartışmaya burnunu sokuyor.-----

21    Acele olarak bir yere yetiÅŸmelisiniz; fakat, önünüzdeki araç 90 km hızla gidilecek yolda 30 km hızla gidiyor ve onu geçemiyorsunuz.-----

22    Bir sakızın üstüne bastınız.------

23    Yanlarından geçerken bir grup insan sizinle alay ediyor.-----

24    Bir yere yetiÅŸme telaşıyla, iyi bir pantolonu sivri bir yere takarak yırtıyorsunuz.-----

25    Son jetonunuzu bir telefon konuÅŸması yapmak için kullanıyorsunuz; fakat,daha çevirmeniz bitmeden hat kopuyor ve jeton boÅŸa gidiyor.----

            Åžimdi öfke Envanteri ‘ni tamamladığınıza göre, IO ‘nuzu hesaplayabilecek durumdasınız;yani Sinirlilik Katsayınızı.Hiç bir maddeyi atlamadığınızdan emin olun.Yirmi beÅŸ durum için de puanlarınızı toplayın.

            Testte olabilecek en düÅŸük toplam puan 0 (Sıfır) dır.Bu durumda her maddeye 0 (sıfır)puan vermiÅŸsiniz demektir.Bu sonuç BÄ°R YALANCI veya BÄ°R ERMÄ°Åž olduÄŸunuzu gösterir.

            En yüksek puan 100 ‘ dür.Bu durumda da 25 maddenin her birine 4 puan verdiniz demektir.KAYNAMA NOKTASININ YA ÇOK YAKININDASINIZ ya da KAYNAMAKTASINIZ.            Toplam puanınızı aÅŸağıdaki ölçeÄŸe göre yorumlayabilirsiniz.

0-45 : YaÅŸadığınız öfke ve rahatsızlık miktarı oldukça az.Nüfusun ancak küçük bir yüzdesi testte bu kadar az puan olacaktır.SeçilmiÅŸ azınlıktan birisiniz.

46-55 : Ortalama insandan daha huzurlu ve barışçılsınız.

56-75 : YaÅŸamın getirdiÄŸi sıkıntılara ortalama öfkeyle yanıt veriyorsunuz.

76-85 : YaÅŸamın getirdiÄŸi sıkıntılara öfkeli bir ÅŸekilde tepki veriyorsunuz.Sıklıkla,ortalama birinden daha sinirlisiniz.

86-100 : Gerçek bir ÖFKE ÅžAMPÄ°YONUSUNUZ. Kendinizi kolayca kurtulamadığınız yoÄŸun duygularla istila edilmiÅŸ durumdasınız. Büyük olasılıkla, sizi inciten olaydan çok sonra bile olumsuz duygularla savaşıyorsunuz.Tanıdığınız insanlar arasında bir ‘’DELÄ°FÄ°ÅžEK’ olarak biliniyor olabilirsiniz.Çok sık,baÅŸ aÄŸrıları ve yüksek tansiyon gibi sorunlar yaÅŸayabilirsiniz.Öfkeniz kontrolden çıkabilir ve zaman zaman

başınızı derde sokacak dürtüsel saldırgan patlamalara yol açabilir. YetiÅŸkin nüfusun sadece küçük bir yüzdesi sizin kadar yoÄŸun tepki verir.

Uz.Dr. Sevilay ZORLU

Psikiyatrist & Psikoterapist

www.antalyaterapipsikiyatri.com

www.antalyacinselterapi.com

http://www.facebook.com/PsikiyatristSevilayZORLU

Åžirinyalı Mh. Ä°smet GökÅŸen Cad.

1528 S. Åžahbaz Apt. K:2 D:5

0 (242) 316 98 99