drsevilayzorlu@gmail.com
TEL : 0242 316 98 99
Cetad Antalya Bölge Temsilcisi
ÇOCUK GELİŞİMİNDE SIKÇA SORULAN SORULAR
KARDEŞ KISKANÇLIĞI
 Sorunlu bir kardeÅŸlik iliÅŸkisi yetiÅŸkinlerin karşılaÅŸtığı en genel sorunlardandır. Rekabet duygusu her kardeÅŸlik iliÅŸkisinde vardır.KardeÅŸ rekabetinin baÅŸlıca kaynağı “ annem-babam onu daha fazla seviyor! “ cümlesiyle hayat bulur.

Anne-babasının onun üzerine bir kardeÅŸini ya da kendisinin gözde tutulduÄŸunu hissetmeyen çocuk azdır. Anneler-babalar genelde tüm çocuklarını aynı sevdiklerini iddia etseler de,onlar hakkında eÅŸit olmayan duygulara sahiptirler.Pek çok ailede erkekler daha saygın ve üstün eÄŸilimi olan cinsiyettir, bu nedenle erkek çocuklarına kız çocuklardan farklı davranıldığı görülür. 

ÇocuÄŸun planlanmış bir bebek olması ya da kaza sonucu olması, genç anne-babadan dünyaya gelmesi ya da olgunluk dönemindeki anne-babadan dünyaya gelmiÅŸ olması, anne babanın çocuklar üzerindeki farklı tutumlarının belirleyicisi olabilmektedir. Küçük kardeÅŸe duyulan kıskançlık, çocukluk yaÅŸamında en yaygın kıskançlık örneÄŸidir. KardeÅŸine vurma, ısırma sık rastlanan davranışlar arasındadır.

Kıskançlık nedeniyle çocukta emekleme, bebekçe konuÅŸma, biberonla beslenmeye dönme, altını ıslatma, tırnak yeme parmak emme gibi bebekleÅŸme ve gerileme belirtileri gözlenebilir.

KardeÅŸ kıskançlığında daha çok annenin tutumu rol oynamaktadır. Kimi kez anne gerçek suçluyu araÅŸtırır; suçlu olduÄŸunu düÅŸündüÄŸü kardeÅŸe ceza verir.Bazen ikisini birden cezalandırır ya da hangisi haklı olursa olsun küçüÄŸünü korur.KardeÅŸ kıskançlığından doÄŸan düÅŸmanlık,kızgınlık bazen kardeÅŸe deÄŸil de anneye yönelir.Bunun sonunda çocuk; yatağını ıslatır,yemek yemez, söz dinlemez olur.Bazen de çocuÄŸun düÅŸmanlık duyguları kendisine   yönelebilir.Böylece içe kapanma ya da kendinde doyum arama ihtiyacı ortaya çıkarabilir.Bu ise çocukta; tırnak yeme, parmak emme, mastürbasyon,kekemelik vb. gibi belirtilerin  görülmesine neden olabilir.

 

KARDEÅž KISKANÇLIÄžININ NEDENLERÄ°

 

        Anne-babanın evlat ayırımı yapması,

        Anne-babanın anlaÅŸmazlığı; çocukların taraf tutmaya zorlanması,

        Anne-babanın ilgisiz tutumu,

        ÇocuÄŸun anne-babanın gözüne girmeye çalışması,

        Anne küçük kardeÅŸle evde kalırken, büyüÄŸünün kreÅŸe,yuvaya ya da okula baÅŸlaması,

        Anne-babanın kardeÅŸleri birbirleri ile kıyaslaması;birini diÄŸerine örnek göstermesi,

        Anne-babanın çocukların bulunmadığı ortamlarda küçük oldukları için anlamayacaklarını düÅŸünerek ya da oyuna daldıkları için duymayacaklarını düÅŸünerek çocukların olumsuz davranışlarını konuÅŸmaları.

            KardeÅŸler arasındaki rekabet normal bir duygudur. Bu duygu çocuÄŸu motive edici bir rol oynar.Ancak bazen çocukta duygusal yıkıma gidebilecek ölçülerde yaÅŸanabilir.   Kıskançlığın kalıcı olmaması ve normal düzeyde tutulması için bazı önlemler alınmalıdır.

 

KARDEÅž KISKANÇLIÄžI Ä°ÇÄ°N ÖNERÄ°LER

 

        Anne-babanın kardeÅŸ dünyaya gelmeden, çocuklarını bu konuda hazırlamaları, doÄŸum sonrası bebeÄŸin bazı iÅŸlerini(beslenme, giyim, temizlik gibi) zorlamadan ve kontrollü bir ÅŸekilde çocukla birlikte yapmaları en uygun çözümdür. AraÅŸtırmalar özellikle 5 yaşından küçük çocukların gelecek kardeÅŸten daha fazla etkilendiklerini ortaya koymuÅŸtur.

        Anne- baba çocukların her birine aile içinde kendi yerini bulması ve almasına, kendi olmasına imkan vermelidir.

        Belki de geçimsizliÄŸin ardında “kendi yerimi istiyorum, bağımsız kiÅŸilik olarak kabul edilmek istiyorum” mesajı vardır.

        Pek çok annenin “yalnızca benim yanımdayken kavga ediyorlar, dışarıda oynarken iyi geçiniyorlar” ÅŸikayetlerinin kaynağı; “ beni kendim olarak farket!, özel biri olduÄŸumu, kimseye benzemediÄŸimi kabul et!” çaÄŸrısıdır. Bir ailede iki ya da daha çok çocuk varsa en becerikli anne, her kiÅŸiliÄŸi ayrı ayrı geliÅŸtirebilen “anne”dir.

        ÇocuÄŸa yeni gelen kardeÅŸin daha çok ilgiye ihtiyacı olacağı, oysa kendisinin pek çok ÅŸeyi kendi başına yapabildiÄŸi gururu okÅŸanarak anlatılmalıdır.

        Yeni doÄŸan kardeÅŸin eve ilk getiriliÅŸinde çocuÄŸa sevdiÄŸi bir oyuncak ya da hediye ile gelmesi saÄŸlanabilir.

        ÇocuÄŸun küçükken neler yaptığı, nasıl bir bebek olduÄŸu olumlu yönleri hatırlatılarak anlatılmalıdır.

        Kıskançlığı tahrik edici “pabucun dama atıldı” gibi sözlerden sakınılmalıdır.

        ÇocuÄŸa ait olan eÅŸyalar yeni kardeÅŸe onun rızası olmadan ufaldı ya da kullanmıyor diye verilmemelidir.

        Çocuklar arasında güzellik, cinsiyet, kuvvet, zeka açısından kıyaslama yapılmamalıdır.

        Evde ve yakın çevrede bulunan kiÅŸilerin de (özellikle büyükanne- büyük baba) ayrıcalıklı davranmaları önlenmelidir.

        Anne- baba kardeÅŸler arası iliÅŸkilerde olumsuzluk yaÅŸandığı zaman; ÅŸikayet kabul etmemeli, hakem rolü oynamamalı, kardeÅŸlerin çözümü kendi aralarında saÄŸlamalarına fırsat vermelidir.

        Anne-babalar, kardeÅŸler arasında olumsuzluk yaÅŸandığında sık sık uyarı yapmak yerine bu olaydan nasıl etkilendiklerini duygularını ifade ederek belirtmelidirler.ÖrneÄŸin; “çabuk kesin ÅŸu kavgayı ÅŸimdi ikinizi de döveceÄŸim!” yerine; “çocuklar, iÅŸten yeni geldim çok yorgunum. Birbirinizle yaptığınız kavga beni sinirlendiriyor ve başımı aÄŸrıtıyor”gibi.

 

Uzm.Dr. Sevilay ZORLU

Psikiyatrist &  Psikoterapist

www.antalyaterapipsikiyatri.com

www.antalyacinselterapi.com

www.facebook.com/AntalyaTerapiPsikiyatri

twitter.com/DrSevilayZorlu

Åžirinyalı Mh. Ä°smet GökÅŸen Cad.

1528 S. Åžahbaz Apt. K:2 D:5

Tel: 0 242 316 98 99 

 


Web Sitlerimiz: Antalya Terapi Psikiyatri | Antalya Cinsel Terapi | Neo Rezonans Antalya | Sevilay Zorlu