drsevilayzorlu@gmail.com
TEL : 0242 316 98 99
Cetad Antalya Bölge Temsilcisi
GEBELÄ°KTE VE DOÄžUM SONRASINDA BEBEK KAYBI
GEBELÄ°KTE VE DOÄžUM SONRASINDA BEBEK KAYBI

Annenin tepkileri herhangi bir ölüm sonucu geIiÅŸen yas durumuna benzer. BebeÄŸin bu dönemlerde ölümü anne için önemli bir kiÅŸinin kaybı, kendiIiÄŸin bazı yönlerinin kaybı, dış nesnelerin kaybı, bir yaÅŸam döneminin kaybı, ebeveynlerden miras kaImış olan çocuk sahibi olma düÅŸünün kaybı gibi çeÅŸitli anlamlar taşır.

YaÅŸayan çocuÄŸun olması, gebelik yaşının ileri yaÅŸlarda olması, sosyal desteklerin yeterli olması ve ev iIiÅŸkiIerinin iyi olması kayıp ile baÅŸ etmede olumlu etmenlerdir. Bu dönemlerde bebek kaybı olan kadınlar, canlı çocuk doÄŸuranlara kıyasla ilk 6 ay içinde depresyon ve kaygı buzukluÄŸu belirtilerini daha ÅŸiddetli yaÅŸarlar. Ama birinci yılın sonunda ruh saÄŸlıkları canlı bebeÄŸi olan kadinlara benzer duruma gelir. Bu kadınların akut yas dönemi genellikle 6-12 sürmekte olup 2 yıla kadar uzayabilir.

Anne ile bebek iliÅŸkisi özeldir. Gebelik süresince anne, bebeÄŸi bedeninin bir parçası olarak algılar ve sanki bebek bedeninin bir parçasıymış gibi ona yatırım yapar. Ancak doÄŸumdan sonra bebekle ve kendisiyle ilgili geleceÄŸe yönelik hayaller kurar ve bebeÄŸi ayrı bir birey olarak hayal etmeye baÅŸlar. Bu yüzden gebelikteki kayıplarda anne, bebeÄŸin kaybını sanki kendinden bir parçayı yitirmiÅŸ gibi algılar ve bu durum sıklıkla yas reaksiyonuyla daha karmaşık hale gelir. Annenin hatta çift isterse ölü bebeÄŸi görebilmeli ve ona dokunabilmelidirler. Ad koymak, cenaze töreni yapmak, mezarını ziyaret etmek ve anı eÅŸyalarını muhafaza etmek ebeveynlerin kimin için yas tuttuÄŸunu netleÅŸtirir ve yaÅŸadıkları yoksunluÄŸu hafifletip yaslarının çözülmeisne yardımcı olur. Ancak bu durum indüklenmiÅŸ düÅŸüklerde mümkün olmaz ve bu durumlar ebeveynlerin yas tutmasını çok güçleÅŸtirir.

Bebekteki anomaliler nedeniyle geliÅŸen kayıptaki yas da spontan kayıplara baÄŸlı geliÅŸen yas kadar ÅŸiddetli olup benzer bakımı ve desteÄŸi gerektirir. Yani “bebek zaten sakattı“ demek yası ortadan kaldırmaz. Hatta bebeklerinde bir sakatlık olduÄŸu için bebeÄŸin küretajını tercih edenler normal yasa kıyasla daha uzun ve ÅŸiddetli yas ile birlikte yoÄŸun baÅŸarısızlık ve piÅŸmanlık duygusu yaÅŸarlar. Gebelikte bebeÄŸini kaybeden annelerde en sık rastlanan suçluluk duygusu; yapmış olabileceÄŸi teratojenik olaylarla (ilaç, sigara, alkol kullanımı gibi) iliÅŸkilidir. “Yanlış ne yaptım?“ veya “Acaba neyi eksik yaptım?“ en sık rastlanan düÅŸüncelerdir. Genetik bozukluklar nedeniyle bebeÄŸin öldüÄŸü olgularda suçluluk daha da yoÄŸun yaÅŸanır. Ebeveynler onlara aktardıkları gen nedeniyle çocuklarının anormal doÄŸduÄŸunu düÅŸünerek yoÄŸun suçluluk duyarlar.

Bir yoksunluÄŸun iyileÅŸmesinde yas önemli rol oynar. Bireyin yoksunluktan kurtulması için 4 ayrı yas döneminin yaÅŸanması gerekir:

Kayıp gerçeÄŸinin kabul edilmesi: BebeÄŸini görmeyen kadın için kayıp gerçeÄŸinin kabulü çok zordur. Kayıp anında durumun nasıl ele alındığı da önemlidir.
Yasın acısının yaÅŸamsallaÅŸtırılması: Bu süreçte kadın “Bu yalnızca düÅŸüktür, daha gençsin, tekrar deneyebilirsin” gibi düÅŸüncelerle kederini azaltır. Ama bazen kaybı yaÅŸayanlar etraflarındaki kiÅŸilerden bu sözleri duyduklarında yaÅŸadıkları acının kimse tarafından anlaşılmadığını düÅŸünür. Bebek sakatlık yüzünden kaybedilmiÅŸse “Ondan kurtulman iyi oldu”, “En kısa sürede baÅŸka bir çocuÄŸun olduÄŸunda kendini daha iyi hissedeceksin” gibi sözler gebeliÄŸin istendiÄŸinin, bebeÄŸin varlığının ve yasın yadsınmasını saÄŸlamaktan baÅŸka fayda saÄŸlamaz. Bu dönemde cesaret verici ve destekleyici sözler duymak gerekse de bunların dozu, kimin söylediÄŸi ve nasıl söylediÄŸi önemlidir. Csaret verilirken duyguların yaÅŸanması engellenmemelidir.
Kaybın yaÅŸandığı çevreye uyum: ÇocuÄŸun geleceÄŸi beklentisi ve ebeveynlik ile ilgili yansıtılmış düÅŸüncelerin bir anda yok olması ciddi çökkünlük yaratabilir. Bu durum çok ağır bir tablo oluÅŸturuyor veya çok uzun süredir devam ediyorsa mutlaka bir psikiyatriste baÅŸvurulmalıdır.
Kaybın duygusal olarak yerine konması ve yaÅŸamın devamı: Yas yavaÅŸ bir süreçtir. Sıklıkla kayıptan 3 ay sonra kadın yeni bir gebelik ile ilgili planlar yapmaya baÅŸlar. Ancak bu yasın bittiÄŸi anlamına gelmez. Yasın yaÅŸanarak çözümlenmesi ve bebeÄŸin kaybının geçmiÅŸte bir anı olarak bırakılabilmesiyle yeni bebekler saÄŸlıklı ortamlarda büyüyebilir.
Yas bazen çok zor yaÅŸanan bazen de yadsınarak görmezden gelinen bir süreç olabilmektedir. Iki durumda da ebeveyn için psikiyatrik bozukluklara zemin hazırlarken kaybının yasını tutamamış ebeveynler saÄŸlıklı çocuklar yetiÅŸtirmede de çok zorluk çekerler. Bu yüzden yukarıda anlatılan noktalarda güçlükler yaÅŸadığını düÅŸünen veya bebeÄŸinin kaybını hala sanki dün olmuÅŸ gibi yaÅŸayan ebeveynlerin profesyonel yardım almaları önerilir.

           


Web Sitlerimiz: Antalya Terapi Psikiyatri | Antalya Cinsel Terapi | Neo Rezonans Antalya | Sevilay Zorlu