Altını ıslatma sorunu, çocuÄŸun 4 yaşına geldiÄŸi halde bu davranışını hala sürdürüyor olmasıdır. Normal geliÅŸim sürecine bakıldığında çocuÄŸun çiÅŸini tutması için mesaneyi kontrol eden kaslarının  iki yaÅŸ civarında geliÅŸtiÄŸi görülmektedir. Yani her çocuk iki yaşına kadar çiÅŸini tutamaz ve altına yapar. Genellikle, gündüz çiÅŸ kontrolü iki yaÅŸ, gece çiÅŸ kontrolü ise üçbuçuk dörtbuçuk yaÅŸ civarında kazanılır. Bir çocuk dört ya da beÅŸ hatta altı yaşına geldiÄŸi halde altına yapıyorsa; ya fiziksel ya da psikolojik bir sorunun varlığından söz edilebilir.

Altını ıslatma sorunu aÅŸağıdaki ÅŸekillerde görülür:

        GECE  ALTINI ISLATMA: Bu çocuklar gündüz çiÅŸlerinin geldiÄŸini söyledikleri halde sadece gece altını ıslatırlar. Ya yattıktan hemen sonra ya da uyanmaya yakın altlarını ıslatırlar.

        GÜNDÜZ ALTINI ISLATMA: Bu çocuklar gündüz altlarını ıslatırlar, gece böyle bir davranışta bulunmazlar. En önemli nedenlerinde birisi, çocuÄŸun oyuna dalması ve çiÅŸinin geldiÄŸini fark edememesidir.

        SÜREKLÄ° ALTINI ISLATMA:Mesane kasları geliÅŸtiÄŸi varsayıldığı halde (3-5 yaÅŸ) çocuk hala altını gece ve gündüz ıslatmaya devam ediyorsa büyük bir ihtimalle fiziksel bir sorundan söz edilebilir. Fiziksel sorunu, psikolojik nedenlerde destekleyebilir.

        ARASIRA ALTINI ISLATANLAR:  Hastalanma, ateÅŸli hastalıklar, idrar yollarını üÅŸütme, gece üstünün açık kalması, zorlanma, bel aÄŸrıları, korkutulma vb. nedenler çocuÄŸun zaman zaman altını ıslatmasına neden olabilir.  Fiziksel ve psikolojik problemlere baÄŸlı deÄŸildir. Yalnız bazı çocuklar kardeÅŸleri yeni doÄŸduÄŸunda ilgiyi üstüne çekmek için çok kısa süreli olarak böyle bir davranışa yönelebilirler.

PSÄ°KOLOJÄ°K KAYNAKLI ALTINI ISLATMA SORUNU OLAN ÇOCUKLARDA GÖRÜLEBÄ°LECEK BELÄ°RTÄ°LER

        Parmak emme, tırnak yeme.

        Ä°çedönüklük, yalnız kalma isteÄŸi.

        Sorumluluktan kaçma.

        Kendine güvensizlik.

        Saldırgan davranışlar.

        Öfke ve aÄŸlama nöbetleri.

        Yalan söyleme.

        Dikkatini toplamada güçlük.

        Yaşına uygun davranışlar göstermeme.

        Anne-babaya yeterince güvenmeme.

ALTINI ISLATMANIN NEDENLERÄ°

A. FÄ°ZÄ°KSEL NEDENLER:

        Genetik yatkınlık.

        Sinir kas kontrolünün gecikmesi.

        Ä°drar yolları enfeksiyonları.

        Aşırı yorgunluk.

        Fazla tuzlu ve sulu yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi.

        Ayakların ve bel kısmının üÅŸütülmesi.

        Uyku sırasında kalkıp su içilmesi.

B. PSÄ°KOLOJÄ°K NEDENLER:

        Erken ve baskılı tuvalet eÄŸitimi.

        Yeni bir kardeÅŸin doÄŸması ve kıskançlık.

        Okula baÅŸlama, okul deÄŸiÅŸtirme.

        Okul korkusu.

        Sevilen birinin kaybı.

        Gün içinde yaÅŸanan korkulu olaylar.

        Anne-babanın ayrılması, aile iliÅŸkilerinde bozukluklar.

        Ailenin aşırı koruyucu ve hoÅŸgörülü tutumu ile çocukta bebeksi kalma eÄŸilimi.

        Ä°lgi çekmek ve öç alma isteÄŸi.

        Derin uyuma.

        Sürekli inatlaÅŸma ortamlarının yaratılması.

ÖNERÄ°LER

        Önce çocuk tıbbi muayeneden geçirilip, problemin organik bir bozukluktan kaynaklanıp kaynaklanmadığı tespit edilmeli, gerekiyorsa ilaç tedavisi uygulanmalıdır. Aileler ilaç kullanımı konusunda kaygılarını doktorla paylaÅŸmalı ve bu konuda doktora güvenmelidirler.

        Kas kontrolü iki yaşından önce geliÅŸmediÄŸinden, bu dönemden önce tuvalet eÄŸitimi verilmemelidir.

        ÇocuÄŸa tuvalet eÄŸitimi verirken baskıcı, zorlayıcı ve zorlayıcı tavırlardan kesinlikle uzak durulmalıdır.

        Altını ıslattığı için çocuÄŸa ceza verilmemelidir.

        Çocuk çiÅŸi geldiÄŸinde “ayıp, biraz tutuver, eve gidince yaparsın” gibi zorlamalara maruz bırakılmamalıdır.

         Mümkün olduÄŸunca çok sulu ve tuzlu yiyecek ve içecekler kontrollü verilmelidir.  Özellikle uyku saatinden önce ve uyku aralarında bunların verilmemesine dikkat edilmelidir.

        ÇocuÄŸun altına bez koyulmamalıdır.

        Çocuk altı ıslak olarak fazla kalmamalı hemen deÄŸiÅŸtirilmelidir.

        ÇocuÄŸun altını ıslattığı baÅŸkalarına söylenmemelidir.

        Gece belli aralıklarda saat kurularak çocuÄŸun tuvalete gitmesi saÄŸlanmalıdır.

        Evde çocuÄŸun gece tuvaletini yapabilmesi için tuvaletin ışığı açık bırakılmalıdır.

        Çocuk tuvalete kaldırıldığında tam olarak uyanık olması saÄŸlanmalıdır.

        Ağır oyuncakları kaldırmamasına ve arkadaÅŸlarıyla oynarken birbirlerinin sırtına binmemelerine dikkat edilmelidir.

        Çocukla iyi bir iletiÅŸim kurmaya çalışılmalı, bu durumun geçici olduÄŸu ve çocuÄŸun isterse bu durumun üstesinden gelebileceÄŸi anlatılmalıdır.

        Çocuk altını ıslatmadığı zamanlarda ödüllendirilebilir.  Ödüllendirmede aÅŸağıdaki yöntemlerden biri kullanılabilir:

TAKVÄ°M YÖNTEMÄ°

Çocuk altını ıslattığı günlerde yaÄŸmurlu hava resminin altına (*) iÅŸareti, altını ıslatmadığı günlerde ise  güneÅŸli hava resminin altına (*) iÅŸareti konulur. Bu iÅŸaret kesinlikle çocuk tarafından konulmalıdır. Bir ay sonunda güneÅŸli hava resminin altında (*) iÅŸareti çok ise çocuk ödüllendirilir. (*) iÅŸareti yerine takvime altını ıslatmadığı günler için güneÅŸ resmi, altını ıslattığı günler için yaÄŸmurlu bulut resmi yapılabilir.       Ödülün niteliÄŸi çocuÄŸun yaşına kiÅŸiliÄŸine uygun olmalıdır.(GüneÅŸ resimlerinin çok olması da bir ödüldür.)

BONCUK YÖNTEMÄ°

Çocuk boncuk dolu bir kavanozdan her altını ıslatmadığı gün için bir boncuÄŸu boÅŸ kavanoza atar. Boncuk sayısı daha önceki dolu kavanozdan fazla olursa çocuk yine ödüllendirilir.

Uzm.Dr. Sevilay ZORLU

Psikiyatrist &  Psikoterapist

www.antalyaterapipsikiyatri.com

www.antalyacinselterapi.com

Åžirinyalı Mh. Ä°smet GökÅŸen Cad.

1528 S. Åžahbaz Apt. K:2 D:5

0 (242) 316 98 99